Βραχνάδα, βράγχος φωνής ή δυσφωνία είναι μία αλλαγή στον τρόπο που ακούγεται η φωνή ενός ανθρώπου. Οι άνθρωποι που πάσχουν παρατηρούν διαφορά στην ένταση ή και τη συχνότητα της φωνής. Αλλαγές στη συχνότητα της φωνής είναι κάτι το συνηθισμένο για παιδιά που μπαίνουν στην περίοδο της εφηβείας. Η ολοκληρωτική απώλεια της φωνής ονομάζεται αφωνία. Υπάρχουν πολλές αιτίες βραχνάδας, αλλά, ευτυχώς, οι περισσότερες δεν είναι σοβαρές και τείνουν να υποχωρούν μετά από σύντομο χρονικό διάστημα.
Πώς λειτουργεί η φωνή;
Μπορούμε να μιλήσουμε χάρη στις φωνητικές μας χορδές, οι οποίες βρίσκονται στον λάρυγγα. Ο λάρυγγας βρίσκεται πάνω από την τραχεία - τον σωλήνα που κατεβαίνει στους πνεύμονες. Οι φωνητικές χορδές, οι οποίες θυμίζουν δύο τεντωμένα λάστιχα, βρίσκονται μέσα στον λάρυγγα και ανοίγουν και κλείνουν. Όταν μιλάμε, ο αέρας από τους πνεύμονές κάνει τις φωνητικές χορδές να δονούνται, δημιουργώντας ηχητικά κύματα. Η αυξομείωση του μήκους των φωνητικών χορδών επηρεάζει τον τόνο της φωνής.
Πόσο συχνή είναι η βραχνάδα;
Η βραχνάδα είναι πολύ συχνή. Περίπου το ένα τρίτο των ανθρώπων θα βραχνιάσει κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Ποιος κινδυνεύει να αποκτήσει βραχνάδα;
Οποιοσδήποτε άνθρωπος, σε οποιαδήποτε ηλικία, μπορεί να εμφανίσει βραχνάδα. Αυτό το σύμπτωμα είναι πιο κοινό σε άτομα που καπνίζουν και σε όσους χρησιμοποιούν τη φωνή τους επαγγελματικά, όπως δάσκαλοι, τραγουδιστές, πωλητές και άτομα που εργάζονται σε τηλεφωνικά κέντρα.
Μπορεί η βραχνάδα να είναι σημάδι καρκίνου του πνεύμονα ;
Η βραχνάδα μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου του πνεύμονα. Συσχετίζεται όμως συχνότερα με καρκίνο του λάρυγγα.
Μπορεί η βραχνάδα να είναι ένδειξη καρδιακών προβλημάτων;
Ναι, στην περίπτωση αυτή η φωνή είναι περισσότερο αδύναμη παρά βραχνή, στα πλαίσια της γενικότερης αδυναμίας που μπορεί να εμφανίζει ο ασθενής.
Μπορεί η βραχνάδα να προκληθεί από το άγχος;
Ναι, το άγχος (ψυχικό/συναισθηματικό) είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες βραχνάδας.
Μπορούν οι οπισθορρινικές εκκρίσεις να προκαλέσουν βραχνάδα;
Ναι. Οι οπισθορρινικές εκκρίσεις είναι μία από τις πολλές πιθανές αιτίες βραχνάδας.
Είναι η βραχνάδα σύμπτωμα του καρκίνου του λαιμού;
Η βραχνάδα μπορεί μερικές φορές να είναι σύμπτωμα καρκίνου του λαιμού.
Τι προκαλεί τη βραχνάδα;
Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες της βραχνάδας. Τα περισσότερα αίτια είναι καλοήθη και περιλαμβάνουν:
Κατάχρηση της φωνής: Όταν μιλάμε πολλή ώρα κάθε μέρα ή πολύ έντονα, όταν φωνάζουμε, όταν τραγουδάμε πολύ ή μιλάμε σε τόνο υψηλότερο ή χαμηλότερο από το συνηθισμένο, μπορεί να εμφανίσουμε βραχνάδα. Επίσης, οι φωνητικές χορδές γίνονται λεπτές και χαλαρώνουν με την ηλικία. Είναι πολύ συνηθισμένο η φωνή να γίνεται πιο βραχνή καθώς μεγαλώνουμε.
Κρυολόγημα ή παραρρινοκολπίτιδα: Στην περίπτωση αυτή, η βραχνάδα περνάει συχνά από μόνη της μέσα σε μέρες ή εβδομάδες.
Λαρυγγίτιδα: Αυτό συμβαίνει όταν οι φωνητικές χορδές πρήζονται προσωρινά από αλλεργίες, κρυολόγημα ή λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Στην περίπτωση αυτή, τα οξέα του στομάχου ανεβαίνουν στον λαιμό. Μερικές φορές τα οξέα μπορεί να ανέβουν τόσο ψηλά όσο οι φωνητικές χορδές, και αυτό είναι γνωστό ως λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση.
Αιμορραγία φωνητικών χορδών: Εάν η φωνή σας εξαφανιστεί ξαφνικά ή μπορείτε να μιλήσετε, αλλά όχι να τραγουδήσετε, μπορεί να έχει παρουσιαστεί αιμορραγία στις φωνητικές χορδές. Αυτό συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο σε μια φωνητική χορδή σπάσει, γεμίζοντας τους μυϊκούς ιστούς με αίμα.
Νευρολογικές παθήσεις και διαταραχές: Σε ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο ή πάσχουν από νόσο Πάρκινσον, η κατάστασή τους μπορεί να έχει επηρεάσει το τμήμα του εγκεφάλου σας που ελέγχει τους μύες του λάρυγγα.
Φωνητικά οζίδια, κύστεις και πολύποδες: Οι όζοι, οι καλοήθεις πολύποδες και οι κύστεις είναι μη καρκινικές βλάβες που μπορούν να σχηματιστούν στις φωνητικές χορδές, λόγω υπερβολικής τριβής ή πίεσης.
Παράλυση φωνητικών χορδών: Παράλυση φωνητικών χορδών σημαίνει ότι η μία ή και οι δύο φωνητικές χορδές δεν λειτουργούν σωστά. Οι φωνητικές χορδές μπορεί να μην ανοίγουν ή να μην κλείνουν. Η αιτία συνήθως δεν είναι γνωστή, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι ένδειξη τραυματισμού, καρκίνου του πνεύμονα ή του θυρεοειδούς, λοίμωξης, σκλήρυνσης κατά πλάκας, εγκεφαλικού επεισοδίου, νόσου του Πάρκινσον ή κάποιων κακοηθειών.
Καρκίνος του λάρυγγα: Η βραχνάδα που διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες, μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου του λάρυγγα.
Υποτροπιάζουσα αναπνευστική θηλωμάτωση: Αυτή η ασθένεια προκαλεί την εμφάνιση μη καρκινικών όγκων (θηλωμάτων) στον αεραγωγό.
Δυσφωνία μυϊκής τάσης: Η δυσφωνία μυϊκής τάσης είναι μια αλλαγή στον ήχο ή την αίσθηση της φωνής λόγω υπερβολικής έντασης των μυών μέσα και γύρω από τον λάρυγγά. Αυτή η μυϊκή τάση εμποδίζει τη φωνή να λειτουργεί αποτελεσματικά. Η δυσφωνία μυϊκής τάσης είναι ένα μοτίβο χρήσης των μυών του λάρυγγα που μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια μίας λαρυγγίτιδας και να παραμείνει ακόμη και μετά την υποχώρηση του οιδήματος των φωνητικών χορδών. Μπορεί επίσης να προκληθεί από στρες και μπορεί να συνυπάρχει με άλλα προβλήματα υγείας.
Πώς γίνεται η διάγνωση της βραχνάδας;
Ανάλογα με τα συμπτώματά, ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να παραπέμψει τον ασθεή σε έναν ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο. Αφού ο ΩΡΛ ιατρός λάβει το ιατρικό ιστορικό και μια λίστα με τα φάρμακά, μπορεί να κάνει τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Πόσο καιρό είχατε βραχνάδα;
- Τα συμπτώματά σας ξεκίνησαν ξαφνικά ή εμφανίστηκαν σταδιακά;
- Ήσασταν κρυωμένος πριν την εμφάνιση της βραχνάδας;
- Έχετε άλλα συμπτώματα;
- Καπνίζετε;
- Πόσο καιρό και πόσο καπνίζετε;
- Πίνετε αλκοόλ;
Στη συνέχεια, ο ΩΡΛ ιατρός θα θέλει να ακούσει τη φωνή του πάσχοντα και να εξετάσει την κεφαλή και τον λαιμό του. Θα ελέγξει για τυχόν εξογκώματα στο λαιμό και θα εξετάσει το λάρυγγα χρησιμοποιώντας ένα λαρυγγοσκόπιο. Εάν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ο ΩΡΛ γιατρός μπορεί να ζητήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:
- Βιοψία.
- Αξονική τομογραφία (CT).
- Μαγνητική τομογραφία (MRI).
Πώς αντιμετωπίζεται η βραχνάδα;
Η θεραπεία εξαρτάται από την πάθηση που προκαλεί τη βραχνάδα:
Κατάχρηση της φωνής: Ξεκουράστε τη φωνή σας και πιείτε άφθονο νερό.
Κρυολόγημα ή παραρρινοκολπίτιδα: Το κρυολόγημα είναι μία ίωση που θα κάνει τον κύκλο της και θα υποχωρήσει. Αν κανείς πάσχει από μικροβιακή παραρρινοκολοπίτιδα μπορεί να απαιτηθεί να λάβει αντιβίωση, προκειμένου να βελτιωθεί.
Λαρυγγίτιδα: Μπορεί να απαιτηθεί χορήγηση κορτικοστεροειδών φαρμάκων.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που θα πρέπει κανείς να συζητήσει με τον ειδικό Γαστρεντερολόγο.
Αιμορραγία φωνητικών χορδών: Απαιτείται ξεκούραση της φωνής.
Νευρολογικές παθήσεις: Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που θα πρέπει κανείς να συζητήσει με τον ειδικό Γαστρεντερολόγο
Φωνητικά οζίδια, κύστεις και πολύποδες: Διατροφικές αλλαγές και λογοθεραπεία με εξειδικευμένο λογοθεραπευτή. Μερικές φορές απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Παράλυση φωνητικών χορδών: Μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση, αν η βραχνάδα είναι έντονη και δεν βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Καρκίνος του λάρυγγα: Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία και χειρουργική επέμβαση.
Υποτροπιάζουσα αναπνευστική θηλωμάτωση: Τα θηλώματα είναι καλοήθεις (μη καρκινικές) βλάβες. Απαιτείται χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθούν. Μπορεί ακόμα και μετά την επέμβαση να υποτροπιάσουν.
Δυσφωνία μυϊκής τάσης: Βοηθά ιδιαίτερα η λογοθεραπεία με ειδικό λογοθεραπευτή.
Πώς μπορεί να προληφθεί η βραχνάδα;
Υπάρχουν μερικοί εύκολοι τρόποι για να προλάβετε την εμφάνιση της βραχνάδας:
- Κόψτε το κάπνισμα. Μείνετε μακριά από το παθητικό κάπνισμα.
- Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη, καθώς αφυδατώνουν το σώμα σας.
- Πίνετε άφθονο νερό.
- Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα.
- Αποφύγετε τα πικάντικα φαγητά.
- Αποφύγετε να μιλάτε πολύ.
- Αποφύγετε να μιλάτε έντονα.
Πότε θα πρέπει να απευθυνθώ στον γιατρό μου;
Εάν η φωνή σας είναι ακόμα βραχνή μετά από τρεις εβδομάδες, θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας. Θα πρέπει να επισκεφτείτε έναν ΩΡΛ ιατρό άμεσα αν έχετε:
- Δυσκολία αναπνοής.
- Πόνο κατά την ομιλία.
- Πόνο κατά την κατάποση.
- Βήχα με αίμα.
- Δυσκολία στην κατάποση.
- Ένα εξόγκωμα στο λαιμό.
- Πλήρη αφωνία για περισσότερες από λίγες μέρες.
