Είναι σύνηθες το ροχαλητό;
Ναι, τουλάχιστον 20% του ενήλικου πληθυσμού ροχαλίζει τακτικά και αρκετά δυνατά ώστε να είναι ενοχλητικό.
Γιατί κάποιοι ροχαλίζουν και άλλοι όχι;
Το πιο πιθανό είναι ότι σ’ αυτούς που ροχαλίζουν συμβαίνει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:
Αυξημένο σωματικό βάρος
Οι υπέρβαροι είναι πολύ πιθανότερο να ροχαλίζουν σε σχέση με αυτούς που έχουν φυσιολογικό βάρος για το ύψος τους.
Ηλικία
Το ροχαλητό επιδεινώνεται όσο μεγαλώνουμε.
Φύλο
Οι άνδρες είναι 3 φορές πιθανότερο να ροχαλίζουν σε σχέση με τις γυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως δεν υπάρχουν και γυναίκες που ροχαλίζουν. Μετά την εμμηνόπαυση εξισώνεται το ποσοστό ανδρών και γυναικών που ροχαλίζουν.
Κατανάλωση αλκοόλ
Το αλκοόλ χαλαρώνει τους μύες του λαιμού κι αυτό προκαλεί σύμπτωση των τοιχωμάτων, που είναι η αιτία του ροχαλητού
Κάπνισμα
Το κάπνισμα επιδεινώνει το ροχαλητό.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες:
Κληρονομικά αίτια
Υπάρχουν οικογένειες όπου το ποσοστό των μελών που ροχαλίζουν είναι υψηλό. Το ροχαλητό εξαρτάται από το σχήμα του λαιμού, και έτσι όπως οι άνθρωποι που ανήκουν στην ίδια οικογένεια μοιάζουν μεταξύ τους μπορεί και να ροχαλίζουν κατά τον ίδιο τρόπο.
Βουλωμένη μύτη
Αν η μύτη βουλώνει κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να προκληθεί ροχαλητό. Διορθώνοντας το πρόβλημα που προκαλεί το βούλωμα της μύτης, μπορεί να θεραπεύσει το ροχαλητό
Η στάση κατά τη διάρκεια του ύπνου
Συχνά όταν ξαπλώνει κανείς στο ένα πλευρό, το ροχαλητό δεν είναι τόσο έντονο. Αυτό συμβαίνει διότι όταν κοιμόμαστε ανάσκελα, πέφτει η γλώσσα προς τα πίσω και αποφράσσει τον αεραγωγό.
Παιδιά
Οι μεγάλες αμυγδαλές και τα κρεατάκια, μπορεί να προκαλέσουν ροχαλητό και υπνική άπνοια. Αυτό σε κάποιες περιπτώσεις είναι τόσο σοβαρό που απαιτείται άμεση θεραπεία
Τι είναι η υπνική άπνοια και πώς σχετίζεται με το ροχαλητό;
Υπνική άπνοια είναι όταν σταματάμε να αναπνέουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η υπνική άπνοια που προκαλείται σε αυτούς που ροχαλίζουν ονομάζεται αποφρακτική υπνική άπνοια, γιατί ο λαιμός κλείνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όσοι πάσχουν δυσκολεύονται να πάρουν ανάσα όταν κοιμούνται και ξυπνούν συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας χωρίς πάντα να το αντιλαμβάνονται. Παρόλα αυτά, μερικές φορές μπορούν να ακούσουν το ροχαλητό τους. Όταν κάποιος που ροχαλίζει ξυπνάει κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να πάσχει από υπνική άπνοια.
Ο ασθενής που πάσχει από υπνική άπνοια, μπορεί επίσης να αισθάνεται πολύ κουρασμένος κατά τη διάρκεια της μέρας εξαιτίας της κακής ποιότητας ύπνου. Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να δυσκολεύονται να μείνουν ξύπνιοι ακόμα και κατά τη διάρκεια σημαντικών εργασιών όπως η οδήγηση οχημάτων. Η υπνική άπνοια και το ροχαλητό αποτελούν διαφορετικές εκφράσεις του ίδιου προβλήματος. Αυτοί που ροχαλίζουν πολύ τείνουν να αναπτύσσουν υπνική άπνοια. Οι 5 σημαντικοί παράγοντες που προκαλούν το ροχαλητό, οδηγούν και στην εμφάνιση άπνοιας. Παρόλα αυτά, το να ροχαλίζει κανείς περιστασιακά ή ακόμα και να σταματά η ανάσα του κατά τον ύπνο δεν είναι ασυνήθιστο. Αυτό μπορεί να συμβεί έως και 4 φορές μέσα σε μια ώρα και να μην είναι σημαντικό, αλλά αν συμβαίνει συχνά και προκαλεί διαταραχή του ύπνου και κούραση, σίγουρα χρήζει αντιμετώπισης
Τι πρέπει να κάνουμε πριν επισκεφτούμε έναν γιατρό για το ροχαλητό;
- Αν είστε υπέρβαρος για το ύψος σας, θα πρέπει να χάσετε βάρος. Αν επισκεφτείτε έναν ιατρό για το ροχαλητό και είστε υπέρβαρος, η πρώτη συμβουλή που θα σας δώσει είναι να χάσετε βάρος.
- Αν καταναλώνετε αλκοόλ, αναλογιστείτε την ποσότητα που πίνετε και αν αυτό μπορεί να επηρεάζει το ροχαλητό σας. Προσπαθήστε να αποφύγετε το αλκοόλ και δείτε αν αυτό επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου σας.
- Αν καπνίζετε δοκιμάστε να σταματήσετε το κάπνισμα. Το ότι η διακοπή καπνίσματος οδηγεί σε πρόσληψη βάρους είναι μύθος.
Δεν υπάρχει νόημα στο να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια αν δεν λάβετε σοβαρά υπόψιν τους παραπάνω παράγοντες. Ό,τι χειρουργική θεραπεία και να σας προτείνει ο γιατρός σας είναι λιγότερο αποτελεσματική αν είστε υπέρβαρος και δεν καταβάλλετε προσπάθεια να χάσετε βάρος. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στις διαφημίσεις που σας υπόσχονται ένα μικρό και σύντομο χειρουργείο για να απαλλαγείτε από το ροχαλητό σας. Ένα χειρουργείο μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει σε κάποιες περιπτώσεις αλλά δεν υπάρχουν γρήγορες και ανώδυνες λύσεις.
Με την αντιμετώπιση του ροχαλητού και της υπνικής άπνοιας ασχολούνται τόσο οι Πνευμονολόγοι όσο και οι ΩΡΛ χειρουργοί.
Ένας πνευμονολόγος:
- Θα σας ρωτήσει σχετικά με το πρόβλημά σας.
- Θα σας εξετάσει και θα υπολογίσει τον Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) από το βάρος και το ύψος σας.
- Θα σας συμβουλεύσει να χάσετε βάρος, αν αυτό απαιτείται.
- Μπορεί να συστήσει κάποια μορφή ¨μελέτης ύπνου¨ και να την οργανώσει για σας. Αυτό περιλαμβάνει μέτρηση των επιπέδων οξυγόνου, της αναπνοής και του καρδιακού ρυθμού. Μπορεί να γίνει είτε κατά τη διάρκεια μίας διανυκτέρευσης στο νοσοκομείο είτε στο σπίτι μέσω μίας φορητής συσκευής.
- Αν η μελέτη ύπνου δείξει πως πάσχετε από υπνική άπνοια μπορεί να σας συστήσει συγκεκριμένη θεραπεία: Χρήση CPAP (Continuous Positive Airway Pressure). Πρόκειται για μία μάσκα που φοράτε στη μύτη κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η μάσκα σας χορηγεί αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου διατηρώντας τον αεραγωγό σας ανοιχτό. Η θεραπεία αυτή είναι αποτελεσματική, αλλά απαιτεί επιτήρηση ιδίως στην αρχή. Πρέπει να σημειωθεί πάντως πως η συγκεκριμένη θεραπεία δεν γίνεται ανεκτή από όλους τους ασθενείς και δεν είναι πάντα αποτελεσματική.
Ένας ΩΡΛ χειρουργός
- Ο διαγνωστικός έλεγχος είναι παρόμοιος. Αν έχετε συγκεκριμένα προβλήματα με τη μύτη ή τον λαιμό μπορεί να προτείνει σχετική θεραπεία.
- Αν η μύτη σας είναι βουλωμένη και ο ιατρός κρίνει πως αυτό συνεισφέρει σημαντικά στο ροχαλητό, μπορεί να σας προτείνει μία επέμβαση που θα βελτιώσει τη ρινική αναπνοή.
- Αν είστε αδύνατος και έχετε στενό λαιμό, μπορεί ο γιατρός να σας προτείνει επέμβαση στην υπερώα (βράχυνση-σκλήρυνση). Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα σχετικών επεμβάσεων και ο χειρουργός σας μπορεί να αποφασίσει ποια είναι η πιο κατάλληλη για σας. Σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών τα αποτελέσματα της επέμβασης δεν είναι ικανοποιητικά και υπάρχει υψηλό ποσοστό υποτροπής του ροχαλητού.
- Αν ο αεραγωγός σας κλείνει στο επίπεδο της γλώσσας, μπορεί να σας συσταθεί η χρήση μίας συσκευή κατά του ροχαλητού. Πρόκειται για ειδικό μασελάκι που φέρνει τη γλώσσα μπροστά. Το φοράτε κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί συνήθως να σας το φτιάξει ο οδοντίατρός σας.
- Στην περίπτωση παιδιών που ροχαλίζουν βαριά και πάσχουν από υπνική άπνοια αποφρακτικού τύπου, η αμυγδαλεκτομή και η αδενοειδεκτομή είναι πολύ αποτελεσματικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Συμπέρασμα
Συνοψίζοντας, ο συνηθέστερος λόγος ροχαλητού στους ενήλικες είναι το αυξημένο σωματικό βάρος (υπέρβαροι, παχύσαρκοι). Η λιγότερο επώδυνη και πιο αποτελεσματική θεραπεία για το ροχαλητό, σε αυτή την ομάδα ασθενών, είναι η απώλεια βάρους.
